Người mua đối diện nguy cơ mất hàng tỷ đồng khi dự án chưa đủ điều kiện pháp lý nhưng vẫn rao bán.
Việc mua dự án bất động sản hình thành trong tương lai vốn không mấy xa lạ trên thị trường, nhất là đối với các dự án mới mở bán. Hình thức này giúp người mua tiếp cận được giá từ chủ đầu tư và có thể giảm bớt áp lực tài chính khi đóng tiền theo tiến độ. Tuy nhiên, dựa vào tâm lý đó nhiều chủ đầu tư đã rao bán sản phẩm trong khi vẫn chưa hoàn tất thủ tục pháp lý hoặc đủ điều kiện kinh doanh, khiến người mua đối diện với nguy cơ mất tiền, thậm chí mất luôn nhà.
Một người mua nhà cho biết, lên kế hoạch mua một căn nhà thuộc dự án tại TP Hồ Chí Minh từ tháng 1/2019 với giá hơn 7,9 tỷ đồng. Thông qua sàn môi giới, chị đã hai lần nộp tiền gồm tiền cọc và thanh toán lần đầu với tổng cộng hơn 2,2 tỷ đồng. Đến cuối năm ngoái, chị nhận được thông báo từ chủ đầu tư phải tiến hành thanh lý thoả thuận đặt cọc vì dự án ngừng triển khai do thay đổi quy mô, thiết kế.
Tuy nhiên, chủ đầu tư chỉ đồng ý hoàn trả hơn 250 triệu đồng, còn gần 2 tỷ đồng được cho là do sàn môi giới nắm giữ và từ chối trách nhiệm, dù đây là đơn vị phân phối chính thức của chủ đầu tư. Hơn 6 năm trôi qua, dự án không thấy triển khai nhưng số tiền đã đóng thì vẫn bặt vô âm tín.
"Khi mua tiền đưa vào ký rất dễ dàng nhưng đến khi giải quyết dự án không tiến hành được tiếp hay như thế nào thì mỗi bên đùn đẩy trách nhiệm, không ra gặp mặt. Ngay cả như bây giờ công ty môi giới đó cũng chưa từng liên hệ với tôi về việc đó. Nếu tôi thanh lý đặt cọc thì số tiền kia tôi sẽ xử lý như thế nào và ai đại diện ra gặp tôi để nói chuyện”, người mua nhà chia sẻ.

Luật Kinh doanh bất động sản 2023 đã quy định rõ, chủ đầu tư chỉ được phép bán nhà ở khi công trình làm xong móng hoặc hạ tầng cơ bản. Muốn ký hợp đồng mua bán thì phải có văn bản xác nhận "đủ điều kiện bán" từ Sở Xây dựng địa phương.
Quy định là vậy, nhiều chủ đầu tư trong quá trình hoàn thiện pháp lý vẫn mở bán dự án theo hình thức đặt cọc, giữ chỗ, góp vốn… Một số chủ đầu tư sau đó có thể hoàn thiện được hồ sơ và triển khai theo đúng tiến độ. Tuy nhiên cũng có không ít dự án vẫn mãi nằm trên giấy hoặc chậm tiến độ xây dựng. Các đơn vị nghiên cứu cho rằng, đề xuất mới Bộ Xây dựng cụ thể về mức xử phạt và tăng biện pháp xử lý sẽ giúp đảm bảo quyền tài sản cho người mua.
Ông Võ Huỳnh Tuấn Kiệt - Giám đốc Bộ phận tiếp thị dự án nhà ở, CBRE Việt Nam nhận định: “Hầu hết những dự án này đưa ra triển khai với hình thức hợp đồng đặt cọc, hợp đồng hứa mua hứa bán, hoặc hợp đồng mua bán nhà hình thành trong tương lai… thì nhìn chung vai trò pháp lý, cũng như vị thế pháp lý của người mua khá là thấp so với chủ đầu tư. Cho nên khi xảy ra vấn đề tranh chấp, kiện tụng, người mua hầu như thất thế hơn rất nhiều trong vấn đề tranh chấp pháp lý”.
Các chuyên gia cho rằng, mức phạt từ 800 triệu đồng - 1 tỷ đồng trong dự thảo đối với chủ đầu tư huy động vốn khi chưa đủ điều kiện kinh doanh là vẫn còn thấp và đủ sức răn đe. Bởi số tiền này chỉ ảnh hưởng đến các chủ đầu tư nhỏ lẻ, còn đối với các dự án quy mô lớn thì đó chỉ là khoản chi phí thấp.
Thạc sĩ Võ Hồng Tú - Tổng Giám đốc Công ty luật TNHH Minh Tú nêu ý kiến: “Biện pháp thứ nhất là tăng hình thức phạt tiền hoặc phạt trên từng hành vi, ví dụ như một hành vi vi phạm thì phạt như thế, nhưng nếu nhiều hành vi vi phạm được coi là tái phạm, chúng ta có những chế tài tái phạm hay không. Bởi vì nếu như vi phạm hành chính mà vi phạm quá nhiều lần có thể xem xét mức xử lý hình sự”.
Ngoài ra, đề xuất đình chỉ hoạt động từ 3 - 6 tháng đối với chủ đầu tư vi phạm cũng nên quy định rõ cấm trong trường hợp nào. Trên thực tế, nhiều chủ đầu tư không trực tiếp bán hàng mà chỉ phân phối hoàn toàn qua các sàn giao dịch. Vì vậy, cùng với chế tài đình chỉ, cần yêu cầu chủ đầu tư hoàn tất toàn bộ thủ tục pháp lý trước khi được phép mở bán trở lại, thay vì chỉ tạm ngừng hoạt động theo thời hạn.
Hàng nghìn công nhân đang gấp rút thi công Trung tâm Hội nghị APEC tại Phú Quốc - công trình tầm cỡ quốc tế dự kiến hoàn thành đầu năm 2027, khẳng định năng lực tổ chức sự kiện quốc gia của Việt Nam.
Muốn giảm giá nhà cần minh bạch hóa về chi phí, đặc biệt là đất đai và thủ tục hành chính; khi đó cơ quan quản lý có cơ sở điều tiết hệ số giá đất thay vì áp dụng biện pháp hành chính cứng nhắc.
Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình ký Công điện số 230/CĐ-TTg ngày 26/11/2025 của Thủ tướng Chính phủ về việc khẩn trương hoàn thành cập nhật, rà soát và phân loại kết quả thanh tra chuyên đề các dự án tồn đọng kéo dài.
TP Hồ Chí Minh tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động môi giới bất động sản trên địa bàn nhằm tránh gây nhiễu loạn thị trường.
Vui lòng gửi phản ánh của bạn để chúng tôi hỗ trợ hoặc cải thiện giúp tăng trải nghiệm cho bạn.
Chào mừng đến với Chuyên trang Bất động sản của thời báo VTV
Bạn chưa có tài khoản? Đăng kí ngay
Bạn đã có tài khoản? Đăng nhập