Nhà ở cho lực lượng vũ trang: Những đề xuất mang tính đột phá mang lại nhiều hy vọng trong thời gian tới

Dự thảo Nghị quyết thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội (Dự thảo Nghị quyết) sẽ được trình Quốc hội xem xét cho ý kiến và thông qua tại Kỳ họp thứ IX, Quốc hội khóa XV theo trình tự thủ tục rút gọn tại một kỳ họp.

Với nhiều đề xuất mang tính đột phá, nếu được thông qua, Nghị quyết sẽ là tiền đề quan trọng để phát triển nhà ở xã hội (NƠXH) nói chung và nhà ở cho LLVT nhân dân nói riêng.

Một trong những nội dung đáng chú ý, mang tính đột phá tại Dự thảo Nghị quyết là thủ tục giao chủ đầu tư dự án NƠXH, nhà ở cho LLVT nhân dân tại Điều 4 và 5.

  Khu nhà ở công vụ Trung đoàn 18, Sư đoàn 325, Quân đoàn 12. Ảnh: Báo Quân đội nhân dân

Theo đó, việc giao chủ đầu tư đối với dự án đầu tư xây dựng NƠXH do nhà đầu tư đề xuất được Bộ Xây dựng-cơ quan chủ trì xây dựng Dự thảo Nghị quyết đưa ra theo hướng: Thứ nhất, nhà đầu tư có quyền sử dụng đất thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất đối với loại đất được thực hiện dự án đầu tư xây dựng NƠXH hoặc đang có quyền sử dụng đất đối với loại đất được thực hiện dự án đầu tư xây dựng NƠXH thì chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời chấp thuận nhà đầu tư theo pháp luật về đầu tư, nhà ở. Thứ hai, nhà đầu tư đề xuất dự án NƠXH phù hợp với mục tiêu, định hướng phát triển của chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở, quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch đô thị và nông thôn đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt được chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời chấp thuận nhà đầu tư làm chủ đầu tư dự án nếu nhà đầu tư đề nghị được làm chủ đầu tư và đáp ứng đủ điều kiện theo quy định của pháp luật về nhà ở, kinh doanh bất động sản.

Việc giao chủ đầu tư đối với dự án đầu tư xây dựng NƠXH do cơ quan nhà nước đề xuất chấp thuận chủ trương đầu tư như sau: Thứ nhất, trường hợp chỉ có 1 nhà đầu tư đăng ký thì UBND cấp tỉnh giao nhà đầu tư đã đăng ký làm chủ đầu tư dự án nếu đáp ứng đủ điều kiện theo quy định của pháp luật. Thứ hai, trường hợp có từ 2 nhà đầu tư trở lên đăng ký làm chủ đầu tư thì việc giao nhà đầu tư làm chủ đầu tư được thực hiện theo tiêu chí, thứ tự ưu tiên.

Đối với dự án nhà ở cho LLVT nhân dân: Thứ nhất, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an đề xuất danh mục vị trí đất để đầu tư xây dựng nhà ở cho LLVT nhân dân gửi UBND cấp tỉnh nơi có dự án thống nhất. Thứ hai, sau khi được UBND cấp tỉnh nơi có dự án thống nhất, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an có trách nhiệm giao chủ đầu tư dự án nhà ở cho LLVT nhân dân. Nhà đầu tư được Bộ Quốc phòng, Bộ Công an giao làm chủ đầu tư có trách nhiệm tổ chức lập hồ sơ đề nghị UBND cấp tỉnh nơi có dự án chấp thuận chủ trương đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư.

Tại Dự thảo Tờ trình về việc xây dựng Nghị quyết thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển NƠXH gửi Bộ Tư pháp thẩm tra trước khi trình Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết, quá trình tổ chức các hội nghị về tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy thị trường bất động sản, Bộ Xây dựng đã ghi nhận được nhiều phản ánh, kiến nghị của các doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực phát triển NƠXH.

Theo đó, quy định về trình tự thủ tục, thời gian để phát triển một dự án NƠXH là khá lớn. Trường hợp dự án NƠXH đã có quy hoạch xây dựng được duyệt, đã có chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở và được đưa vào danh mục, kế hoạch sử dụng đất của địa phương thì thời gian thực hiện theo tuần tự từ bước chấp thuận chủ trương đầu tư đến khi lựa chọn, ký kết được hợp đồng dự án với nhà đầu tư là gần 300 ngày.

Từ đó, Bộ Xây dựng đề xuất, để đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng NƠXH cần thí điểm giao chủ đầu tư không thông qua đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư như đề xuất tại Dự thảo Nghị quyết. Việc này sẽ cắt giảm được thời gian thực hiện thủ tục hành chính (cắt giảm khoảng 200-241 ngày, tương ứng 70-100% thời gian thực hiện đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư) so với quy định hiện hành.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh (HoREA) cũng rất đồng tình với đánh giá và đề xuất trên của Bộ Xây dựng. Ngoài ra, ông cũng kiến nghị Bộ Quốc phòng, Bộ Công an được quyết định phân kỳ đầu tư 3 loại dự án là dự án nhà ở công vụ, dự án NƠXH và dự án nhà ở thương mại vừa nhằm sử dụng đất quốc phòng, đất an ninh (đã được quy hoạch đưa ra khỏi đất quốc phòng, đất an ninh) tiết kiệm và có hiệu quả nhất, phù hợp với nguồn lực đầu tư và đáp ứng nhu cầu nhà ở cho LLVT nhân dân trong từng thời kỳ.

Ông Lê Hoàng Châu cho biết: “Đối với phần 20% tổng diện tích đất ở trong phạm vi dự án thí điểm, đã đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật để xây dựng NƠXH thì sau khi hoàn thành, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an được quyết định phê duyệt đối tượng đủ điều kiện mua, thuê mua, thuê nhà ở cho LLVT nhân dân theo quy định pháp luật về NƠXH. Chỉ thị số 34-CT/TW ngày 24/5/2024 của Ban Bí thư đã chỉ đạo “nghiên cứu ban hành cơ chế, chính sách đặc thù về NƠXH cho công nhân và LLVT” nên rất cần thiết bổ sung quy định “cơ chế đặc thù” về lựa chọn chủ đầu tư dự án thí điểm để đáp ứng nhu cầu nhà ở cho LLVT nhân dân, phù hợp với đặc thù của LLVT”.